Kot domowy (Felis catus) jest jednym z najpopularniejszych zwierząt towarzyszących człowiekowi. Koty domowe pochodzą od północnoafrykańskiego kota nubijskiego (Felis silvestris lybica). Protoplasta naszego kota jest wyspecjalizowanym drapieżnikiem. Proces jego udomowiania zaczął się później niż wielu innych gatunków zwierząt towarzyszących człowiekowi. Behawior Felis catus zawiera w sobie wiele zachowań charakterystycznych dla jego dzikiego przodka.
Kot domowy to oportunistyczny drapieżnik. Pomimo zmian w jego zachowaniu będących wynikiem wspólnego życia z ludźmi, ciągle wykazuje wielką chęć do polowania. Drapieżny rodowód kota domowego ujawnia się w jego codziennym behawiorze. Naturalne tendencje Felis catus do zabawy ukierunkowane są głównie na wszelkiego rodzaju symulowane polowania /zabawa-polowanie/.
Kot to wielki indywidualista. Nie chodzi po mieszkaniu za swoim panem jak pies, interakcje z właścicielem są rzadsze i krótsze od tych występujących pomiędzy człowiekiem a psem. Pora karmienia to inicjacja kontaktu z człowiekiem, forma przywitania, chęć do zabawy, przytulenia lub innych pieszczot.
Nie można jednak zapominać, że kot to generalnie bezwzględny drapieżnik, który pomimo otrzymywania pokarmu od ludzi przejawia skłonność do polowania i poluje instynktownie. Koty utrzymywane przez ludzi nie muszą polować aby zdobyć pokarm a ich drapieżna aktywność stanowi zagrożenie dla rodzimej fauny. Dodatkowo stwarzają one zagrożenie przenoszenia chorób na zwierzęta dzikie i domowe oraz człowieka.
Koty są największym zagrożeniem dla ptaków śpiewających żyjących w sąsiedztwie osiedli ludzkich. Badania angielskie w różnych regionach Anglii, Irlandii, Szkocji i Wali w okresie od 01 kwietnia do 31 sierpnia 1997 wykazały, że 986 kotów złowiło 14 370 zwierząt. Były to ssaki, ptaki, gady, płazy, owady, robaki i inne niezidentyfikowane zwierzęta. Wśród ssaków były to: dzikie króliki, zające, gronostaje, nietoperze, wiewiórki. Z ptaków były to: bażanty, kuropatwy, gołębie, kokoszki wodne, sikory, dzięcioły, papużki faliste, jerzyki, jaskółki i pardwy. W konkluzji jednej z opisanych prac czytamy: „Z ekologicznego punktu widzenia jest w dzisiejszych czasach przestępstwem wypuszczanie kota ażeby zabijał ptaki i inne wolno żyjące zwierzęta”.
Podobne wyniki do badań angielskich i niemieckich uzyskali polscy badacze. Dr Dagna Krauze z Wydziału Leśnego SGGW w Warszawie uzyskała następujące dane. Koty przynosiły ptaki należące do 30 gatunków. Najczęściej: bogatki, rudziki, wróble, gołębie, bażanty. Spośród zwierząt łownych: zające, bażanty, kuropatwy, krzyżówki, słonki, grzywacze.
Spotykane koty w naszych łowiskach to najczęściej koty wiejskie. Bardzo często ich jedynym pokarmem podanym przez człowieka jest mleko. Uzupełnić sobie dietę muszą same. Są to koty częściowo zdziczałe, opuszczają domostwa wiosną a często wracają jesienią. Inną grupę stanowią koty utrzymywane w miastach i na ich obrzeżach. Prawidłowo żywione w domu ale wypuszczane najczęściej na noc. Te polują nie z głodu ale zabijają instynktownie, często ofiarę przynosząc na próg. Koty wędrujące są bardzo istotnym wektorem w rozprzestrzenianiu się groźnych chorób zwierząt i chorób odzwierzęcych tzw. zoonoz groźnych dla człowieka.
Darz Bór!
Andrzej Rumiński
Źródło: http://www.lomza.pzlow.pl/2017/02/kot-wyspecjalizowany-drapiezca/
